CMS مخفف عبارت content management system یا همان سیستم مدیریت محتوا است. این عبارت مخفف بیشتر از آن چه که فکرش را کنید در زندگی و فضای مجازی نقش ایفا می‌کند. بهتر است اینگونه بیان کنیم که بیش از 68 میلیون وب‌سایت تنها به وسیله‌ی یک نرم‌افزار ساخته شده‌اند. در ادامه به تعریف کاملی از سیستم مدیریت محتوا، بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا، تولید محتوا با CMS و امکانات سئو در CMS خواهیم پرداخت.
تعریف سیستم مدیریت محتوا (CMS)
سیستم مدیریت محتوا یک برنامه‌ی نرم‌افزاری است که به کاربران اجازه می‌دهد به راحتی و بدون آن که چیزی از کدنویسی بدانند یک وب‌سایت طراحی کنند. در اصل با استفاده از CMS می‌توان هرگونه محتوایی را در فضای دیجیتال ایجاد، مدیریت و حتی بهینه کرد.
شما می توانید طراحی و عملکرد سایت خود را با دانلود یا خرید قالب‌ها و افزونه‌ها به جای کدنویسی سفارشی کنید. از طرفی چندین کاربر می‌توانند به طور همزمان در یک سیستم مدیریت محتوا کار کرده و یک محتوا یا وبلاگ به وجود بیاورند.
با استفاده از سیستم مدیریت محتوا تمام زیرساخت‌های اساسی وب‌سایت شما به آسانی چند کلیک مهیا شده و شما به عنوان کاربر باید روی قسمت‌های مهم‌تر وب‌سایت خود تمرکز کنید.
در CMS هر فرد بر اساس نقش مشخص خود، عهده‌دار امتیازات و مسئولیت‌های مشخصی است؛ به عنوان مثال، نویسندگان اجازه‌ی دسترسی به قسمت وبلاگ را دارند تا بتوانند آثار خود را پست کرده و ذخیره کنند؛ ولی اجازه‌ی اعمال تغیرات کلی در سایت را ندارند.
همچنین به ویراستاران دسترسی اصلاح و انتشار محتوا داده می‌شود. از طرفی مدیران نیز می‌توانند تمامی این کارها را انجام داده و همچنین به افراد دیگر سازمان هرگونه دسترسی را بدهند. در واقع چندین کاربر با اجازه‌ی صاحب سیستم مدیریت محتوا اجازه‌ی کار در یک وب‌سایت را دارند.
برای درک بهتر طرز کار سیستم مدیریت محتوا به خواندن این مقاله ادامه دهید.
سیستم مدیریت محتوا چگونه کار می‌کند؟
کار کردن با این نرم‌افزار به سادگی Microsoft Word بوده و سیستم مدیریت محتوا ما را از دانستن زبان‌های HTML ،CSS و جاوااسکریپت بی‌نیاز می‌کند. در واقع هر CMS از دو بخش front end و back end تشکیل شده است. بخش ظاهری سایت را front end نامیده و به بخش پشتی سایت که صاحب سایت در آن محتوا بارگذاری می‌کند، back end می‌گویند.
قسمت پشتی یک CMS برنامه‌ای است که برای ارسال محتوای جدید به یک وب‌سایت استفاده می‌شود. این فرآیند با دسترسی به یک رابط وب برای افزودن، ایجاد و انتشار آسان محتوا به قسمت جلویی این سیستم آغاز می‌شود.
مزایای استفاده از سیستم مدیریت محتوا (CMS)
پیش‌تر در این مقاله به برخی از مزایای استفاده از CMS اشاره کرده‌ایم، ولی در ادامه به توضیح مفصلی از مزایای این نرم‌افزار فوق‌العاده می‌پردازیم:
این نرم‌افزار به دانش کدنویسی نیاز ندارد
سیستم‌های CMS با امکان ساختن وب‌سایت‌های بدون کدنویسی در طراحی وب انقلابی ایجاد کرده‌اند؛ زیرا افراد برای طراحی یک سایت ساده، دیگر نیازی به یک توسعه‌دهنده ماهر یا طراح وب ندارند.
شما می‌توانید بدون نیاز به کوچکترین کدنویسی، محتوا را ایجاد و مدیریت کرده و برای افزودن قابلیت به سایت خود برنامه‌‌هایی را نصب کنید. در نتیجه، هر کاربری می‌تواند با کمترین منابع و در حداقل زمان ممکن یک وب‌سایت قدرتمند برای کسب‌و‌کار خود به وجود آورد.
امکان تعریف وظایف در سیستم مدیریت محتوا وجود دارد
در سیستم مدیریت محتوا نقش‌ها و دسترسی‌های هر شخص به خوبی مشخص و تعریف شده است. این بدان معناست که برای مثال، نویسندگان محتوا می‌توانند تمام مجوزهایی را که برای نوشتن، انتشار و مدیریت محتوا نیاز دارند، داشته باشند ولی در همین راستا نیز اجازه‌ی حذف افزونه‌ها یا تغییر در عملکرد سایت را نخواهند داشت.
با استفاده از این نرم‌افزار ویرایش هر قسمت از سایت شما به راحتی ممکن است
شما به عنوان صاحب سایت برای اعمال تغییرات و ویرایش قسمت‌های مختلف وب‌سایت نیازی به دانستن کد خاص یا استخدام یک توسعه‌دهنده ندارید. Backend این سیستم ساده هرگونه ویرایشی را برای شما ممکن می‌سازد.
امکانات سئو در CMS بی‌شمار است
از جمله امکانات سئو در CMS عبارت است از: سفارشی‌سازی و بهینه کردن عناوین صفحه و توضیحات متا (meta descriptions)، امکان انتخاب ساختارهای URL مناسب، انتخاب نقشه سایت XML، اضافه کردن متن جایگزین تصویر (image alt text)، امکان بهینه کردن زمان بارگذاری صفحه و امکانات دیگر. اجرای این شیوه‌ها به بهینه‌سازی سایت شما و رتبه گرفتن آن نزد موتورهای جست‌وجو کمک شایانی می‌کند.
زمان‌بندی محتوا با استفاده از سیستم مدیریت محتوا ممکن است
بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا نه تنها امکان زمان‌بندی محتوا بلکه امکان برنامه‌ریزی برای انتشار یک یا چندین صفحه و لندینگ‌پیج در تاریخ و زمانی خاص را نیز دارند.
سیستم مدیریت محتوا دسترسی آسان به سایت را ممکن می‌سازد
با استفاده از یک CMS، می‌توانید با اتصال به اینترنت تقریباً با هر نوع دستگاهی به سایت خود دسترسی داشته و آن را ویرایش کنید. علاوه بر این اکثر این سیستم‌ها دارای یک داشبورد یا کنترل پنل هستند که اجازه دسترسی همزمان به تمام قسمت‌های سایت‌تان همچون: محتوا، تم، افزونه‌ها، تنظیمات و موارد دیگر را می‌دهد.
بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا
امروزه تقریبا هیچ‌کس برای راه‌اندازی وب‌سایت، زحمت کدنویسی را به خود نمی‌دهد. به همین دلیل طرفداران سیستم‌های مدیریت محتوا روز به روز بیشتر شده و به قابلیت‌های آنان نیز افزوده می‌شود. در ادامه به 3 مورد از نام‌آشناترین و بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا اشاره می‌کنیم.
- وردپرس (WordPress)
وردپرس نه تنها یکی از بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا بلکه پرطرفدارترین و پراستفاده‌ترین CMS جهان است. وردپرس قابلیت گسترش و تغییر را دارد و از طرفی به کاربران این امکان را می‌دهد که افزونه‌ها و قالب‌های دیگری برای آن طراحی کنند. وردپرس بر پایه زبان PHP نوشته شده و از دیتابیس MySQL استفاده می‌کند.
رابط کاربری ساده، وجود منابع آموزشی رایگان و آسان بودن نصب آن نیز به دیگر مزیت‌های آن می‌افزاید؛ به طوری که طبق آمار معتبر بیشتر از 75 میلیون سایت در جهان به وسیله‌ی وردپرس ساخته شده‌اند. یکی دیگر از ویژگی‌های وردپرس که آن را به یک سیستم مدیریت محتوای محبوب تبدیل کرده، امکانات سئو در وردپرس است.
شاید ساختن یک سایت فروشگاهی با استفاده از وردپرس سخت باشد، ولی افزونه‌ی ووکامرس وردپرس این مشکل را نیز حل می‌کند. هر کاربری می‌تواند با استفاده از افزونه‌ی ووکامرس یک سایت فروشگاهی راه‌اندازی کند. عدم پشتیبانی رسمی وردپرس برای ایرانیان، مشکلات به‌روزرسانی‌های مداوم، باگ‌های امنیتی و کاهش سرعت سایت نیز از جمله معایب وردپرس است.
- جوملا (Joomla)
جوملا رتبه‌ی دوم بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا را به خود اختصاص می‌دهد. سیستم مدیریت محتوای جوملا مانند وردپرس، متن باز بوده و با استفاده از زبان برنامه‌نویسی PHP نوشته شده است. این سیستم رایگان این امکان را برای کاربران فراهم کرده است که با ورود به وب‌سایت رسمی جوملا با آدرس Joomla.org یا Joomlafarsi.com آخرین نسخه‌ی آن را دریافت کنند. جالب است بدانید که جوملا از زبان فارسی نیز پشتیبانی می‌کند.
از آن جایی که هدف اولیه ساخت جوملا، راه‌اندازی فروشگاه‌های اینترنتی بود، یکی از بهترین CMSها برای این نوع سایت به شمار می‌آید. تنوع و فراوانی قالب‌ها، توسعه‌پذیری آسان و امنیت بالا از ویژگی‌های بارز جوملا محسوب می‌شود. در این میان عدم وجود پشتیبانی تخصصی و رابط کاربری آن، کاربران را دچار مشکل می‌کند.
- دروپال (Drupal)
یکی دیگر از بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا، دروپال نام دارد. این CMS که از زبان فارسی نیز پشتیبانی می‌کند، قابلیت ساخت هر نوع وب‌سایتی را ارائه می‌دهد. نرم‌افزار دروپال نیز همانند وردپرس و جوملا، متن باز و رایگان است. امنیت بالا و دسترسی به ماژول‌های گوناگون برای شخصی‌سازی سایت، از دیگر مزیت‌های دروپال به شمار می‌آید.
امکانات سئو در CMS دروپال نیز، مورد قبول موتورهای جست‌وجو بوده و بهینه‌سازی آن به راحتی صورت می‌گیرد. عدم وجود پشتیبانی تخصصی برای این سیستم مدیریت محتوا یکی از ضعف‌های بزرگ آن است. از طرفی در صورتی که مشکل امنیتی در یک قالب به وجود بیاید، هر سایت ساخته شده از آن قالب دچار مشکل می‌شود.
همان‌طور که می‌دانید تنوع CMS ها بسیار زیاد بوده و انتخاب بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا دشوار است. زیرا تقریبا تمامی آنها از ویژگی‌ها یکسانی برخوردارند ولی ما انتخاب یکی از این سه گزینه را که رابط کاربری نسبتا ساده‌تری دارند پیشنهاد می‌کنیم.
جمع‌بندی
امروزه هر شخص و کسب‌وکاری به یک وب‌سایت یا فروشگاه اینترنتی نیاز دارد. حال که با بهترین سیستم‌های مدیریت محتوا (CMS) آشنا شدید که امکانات سئو (SEO) و بهینه سازی مناسبی هم دارند، بهتر است زودتر دست به کار شوید. یک CMS نه تنها تمام محتوای وب‌سایت شما را در یک مکان ذخیره می‌کند، بلکه همکاری بین اعضای تیم را نیز سهولت می‌بخشد. امکان به‌روزرسانی سریع و آسان را فراهم کرده و قالب‌ها و برنامه‌های افزودنی را برای سفارشی‌کردن سایت شما ارائه می‌دهد.
